باربری و اتوبار و تاریخچه پیشرفت و تحول حمل و نقل

جابجایی و انتقال:
•انسانها
•کالاها
•و اموال
از جایی به جای دیگر باربری و اتوبار اطلاق میشود.
این جابجایی میتواند با شرایط گوناگون و با جزئیات کاملاً متفاوت انجام شود.
این روزها با توجه به بزرگتر شدن شهرها و ایجاد راههای جادهای شاهد تجربههای متنوعی از جابجایی و حملونقل هستیم. همه افراد بلااستثنا در طول زندگی خود حداقل یکبار چنین تجربهای را داشتهاند. چه برای ارسال بار به شهر ، محله و محدودهای دیگر و چه برای اسباب کشی و حمل اثاثیه خود برای جابجایی منازل. البته این جابجاییها شامل سفرهای انسانی نیز میشود.
مراحل توسعه و پیشرفت باربری و اتوبار
از ابتداییترین تا پیشرفتهترین مراحل پیشرفت و توسعه تمدنها همیشه جابجایی از مهمترین دغدغههای انسانها بوده است.
این جابجایی میتواند شامل:
• جابجایی مایحتاج زندگی
• محصولات کشاورزی
• انواع کالا و حیوانات
و ...
بوده باشد.
جابجایی و حملونقل امری ضروری و غیرقابلاجتناب در زندگی بشر بوده و هست.
تاریخچه جابجایی
پیش از شکلگیری هر نوع حملونقل انسانها آرزوی سفر نداشتند. اما زمانی که نیاز به سفر را ا حساس کردند آنها با پا سفر میکردند. و وسایل و کالاها را خود حمل مینمودند. آیا میتوانید تصور کنید که از شمال تا جنوب کشور را با پای پیاده سفر کنید. آن هم با انبوهی از وسایل و اسباب؟!!!
مهمترین اختراعات بشر جهت پیشرفت جابجایی
خوشبختانه 3 تا 4 هزار سال پیش از میلاد مسیح انسانها دریافتند که میتوانند از حیواناتی مثل اسب , الاغ و شتر برای حملونقل و مسافرت استفاده نمایند. بهکارگیری حیوانات درزمینهٔ حملونقل و جابجایی از اقدامات مؤثر بشر برای رونق این صنعت میباشد. اما اختراع چرخ یکی از مهمترین اختراعات بشر بهخصوص درزمینهٔ پیشرفت خدمات باربری بوده است. این اختراع موجب تسهیل کارها و جابجاییها در زندگی بشر شده است. اولین چرخ در 3500 سال پیش از میلاد اختراع شد. این چرخ از چوب ساخته شد و پسازآن بهسرعت مورد کاربرد در موارد مختلف قرار گرفت.
حملونقل برحسب محیط زندگی بشر به شکلهای مختلف و متفاوتی انجام شد. 3100 سال پیش از میلاد مسیح اولین قایق برای حرکت روی آب توسط مصریها اختراع شد. گرچه شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه انسان 900،000 سال پیشازاین سفرهای دریایی انجام داده است. به هر صورت توسعه کشتیسازی برای حملونقل دریایی رونق گرفت و در جابجایی زمینی کمکم ارابههای بزرگتر جای استفاده از حیوانات را گرفت و تجارت و جابجایی بین شهرها , کشورها و قارهها گسترش یافت.
باربری و اتوبار و سیر تحول آن در عصر حاضر
دو نیاز اساسی در حملونقل وجود دارد که مربوط به "راهها" و "وسایل نقلیه" میباشد. با پیشرفت تکنولوژی در عصر ارتباطات راهها دچار تحولاتی عمیق شدند. راههای دریایی و هوایی و زمینی بسیاری ساخته شده و برخلاف گذشته که مسافتهای طولانی را تنها توسط راههای زمینی و با استفاده از حیوانات طی میکردند امروزه از وسایل نقلیه غولپیکر و سریعالسیر و با امکانات بسیار بالا استفاده میشود.
و این امری غیرقابلاجتناب در صنعت جابجایی میباشد.
امروزه آنچه از شبکه حملونقل و جابجایی میبینیم ثمره یک فرایند بسیار تدریجی و تکامل و تغییرات بنیادی در زندگی انسان و دگرگونیهایی اساسی درزمینهٔ تولید, توزیع, مصرف و پیشرفتهای فنی است که طی قرنهای متمادی به وجود آمده است.
آشنایی انسان با پدیده حملونقل و جابجایی به دوران باستان میرسد.
تأثیر فرهنگ و تمدن در توسعه حملونقل
همزمان با پیدایش انسان و گسترش فرهنگ و تمدن انسانی در زمین حملونقل نیز توسعه پیدا کرد. در هر دوره از تاریخ این تکامل بهصورت تدریجی افزایش یافته با توجه به نیاز هر دوره پاسخ به توسعه روزافزون تولید و پراكندگی ناهماهنگ منابع، به نوآوری و پیشرفتهای موفقیتآمیزی درزمینهٔ حملونقل منجر شده است.
یکی از مهمترین وقایع که تغییرات اساسی و بنیادی درزمینهٔ حملونقل به وجود آورد انقلاب صنعتی قرن نوزدهم بود. از قبل از توسعه ماشین بخار، به جهت هزینه زیاد و کارایی كم حملونقل زمینی، حمل محمولههای تجاری و صنعتی از طریق دریا انجام میشد. پیدایش ماشین بخار در قرن هیجدهم و كاربرد آن در قرن نوزدهم نقطه عطفی در صنعت حملونقل به شمار میآمد. این تکنولوژی ابتدا در وسایل نقلیه دریایی به وجود آمد.
سپس در وسایل حملونقل زمینی سبب به وجو آمدن انقلاب عظیم صنعتی شد.
در قرن هفدهم و هجدهم، بسیاری از وسایل حملونقل جدید مانند دوچرخه، قطار، ماشین، کامیون، هواپیما و تراموا اختراع شدند. در سال 1906 اولین ماشین با موتور احتراق داخلی طراحی شد. بسیاری از انواع سیستمهای حملونقل در این دوران مانند کشتی، قطار، هواپیما و خودرو بر اساس موتور احتراق داخلی حرکت میکردند.
ایران باستان پیشگام در شیوههای مختلف حملونقل
کشور ايران کشوری با تمدن باستانی کهن است که در ميان ايرانيان جابجایی، اتوبار و حملونقل و ایجاد راه و راهسازی دارای سابقه طولانی میباشد. در دوران باستان و در دورههای پسازآن نیز همواره وجود داشته است. بر همين اساس بايد علل گرايش ايرانيان را به راهسازی و به تبع آن توسعه و افزايش مهارت آنها در اين بخش تا اندازه زيادي ناشي از شرايط و ویژگیهای حاکم بر سرزمين ايران دانست.
تمدن و موقعیت جغرافیایی ایران باستان و ارتباط ایرانیان با مصریان و ملل مشرق زمین و خاورمیانه موجب شد كه ایرانیان، 700 سال قبل از میلاد، در كار دریانوردی و ساخت شناور مهارت یابند و قرنها حاكمیت خود را در دریاهای اطراف حفظ كنند و زمینههای لازم برای تبادل فرهنگ و اشاعه تمدن خود را فراهم سازند.
سیر تحول حملونقل در ایران
مهمترین ارکان در دوران هخامنشی (6 قرن قبل از میلاد) شامل:
• مراودات بازرگانی و مالی
• گسترش تسهیلات حملونقل
• توسعه راههای ارتباطی
• تأسیسات جانبی راهها
• مسئله حفاظت و امنیت راهها برای تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی
محسوب میشد.
در دوره اشكانیان تجارت و نیز روشهای مختلف حملونقل رونق بیشتری یافت. در این دوران بود که تجارت و حملونقل بینالمللی دارای اهمیت قابلتوجهی شد.
در دوره ساسانیان این روند پیشرفت ادامه یافت.
و امکان جابجایی بار و توسعه حملونقل تا اروپا و آفریقا فراهم گشت.
تکامل وسایل نقلیه و تکامل در روشهای حمل بار
تغییرات و تحولاتی كه در جریان قرون هیجدهم و نوزدهم از طریق تكامل فنی وسایل نقلیه به وجود آمد، انگیزههای اساسی در تغییرات بنیادی سیستمهای حملونقل پدید آورد كه موجب افزایش سرعت و کارایی خدمات آن گردید. پیشرفتهای تكنیكی در سیستم باربری و اتوبار در کشور همراستا با انقلاب صنعتی حاصل گردید.
در این زمان و در راستای تحولات جهانی درزمینهٔ حملونقل، ایران نیز که از دیرباز در مسیر جاده ابریشم که از بهترین راههای جهان بود، قرار داشت بهعنوان شاهراه بینالمللی مطرح شد. برای پاسخگویی به این جایگاه جهانی، اولین تشكیلات حملونقل كشور با احداث استراحتگاه و تسهیلات جنبی به توسعهاین امور پرداخت. اولین تشكیلات جابجایی به نام دیوان یا "دیوان برید" ایجاد شد. این موسسه زیر نظر حكومت اداره میشد و وظایف راه و ترابری كنونی را انجام میداد، و عهدهدار احداث، حفظ، نگهداری و مرمت راهها بوده است.
نقش شرکتهای باربری و اتوبار در توسعه حملونقل کشور
از زمان قاجار حمل بار و کالا با کامیون بین شهرهای داخل کشور مرسوم بوده است.
شغل رانندگی در آن زمان، چه راننده سواری و چه کامیونهای باری بسیار مهم و ارزنده بود.
از مهمترین مشکلان حملونقل در این زمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کامیونها قدرت زیادی برای حمل بار نداشتند
از نظر سرعت بسیار کند بودند
راهها نیز در آن زمان مهندسی ساز نبود
اما در زمان جنگ جهانی دوم یکباره تحول بزرگی در صنعت جابجایی کشورمان ایجاد شد،
این تحول شامل حمل هزاران تن بار از بنادر جنوب ایران، از بندرهای خرمشهر و بندر امام خمینی (بندر شاهپور) به مرزهای شمالی ایران، مرزهای جمهوری ترکمنستان و جمهوری آذربایجان از راه تبریز و جلفا بود. روزانه صدها کامیون با بار تحویل مقصد نهایی میشدند، تمامی رانندگان ایرانی بودند.
اداره کننده این تشکیلات یک شرکت انگلیسی به نام UKCC بود.
تحولات حملونقل در زمان جنگ جهانی دوم
این شرکت دهها کارمند انگلیسی و ایرانی که به زبان انگلیسی آشنا بودند در اختیار داشت.
(البته از راهآهن دولتی ایران از بندر خرمشهر تا بندر گز ـ بندر ترکمن امروزـ هم با ظرفیت بسیار بالا استفاده میشد). این شرکت حملونقل بزرگ اثر بسیار خوب و مثبتی بر حمل زمینی کشورمان گذاشت که نشاندهنده نقش مؤسسات و شرکتهای بزرگ و متخصص در پیشبرد اهداف توسعهای حملونقل نیز بود. پس از جنگ جهانی دوم با همت ایرانیان ماک های تجاری در سیستم باربری و اتوبار ایران رونق گرفت، این کامیونها در کار حملونقل حرف اول را میزدند. ماک های جنگی خدمات بسیار ارزندهای برای کشورمان انجام دادند. از آن زمان به بعد میتوان گفت کار کامیون داری منطقهای و استانی شد. برای مثال از کشورهای اروپا و روسیه و خاور دور با قطار به جلفا بار میرسید، که از اتحاد جماهیر شوروی هم میگذشت.
نخستین ساختار تشکیلاتی در این زمینه
نخستین ساختار تشكیلاتی كشور به سبك نوین در سال 1285 تأسیس شد.
که نام آن "اداره كل طرق و شارع" در وزارت فواید عامه بود.
با تكامل جهانی تشكیلات باربری و اتوبار در جهان در پاسخگویی به نیازهای نوین تشکیل شد.
همچنین وزارت راه و ترابری شامل چهار بخش عمده:
• معاونت حملونقل جادهای
• شركت راهآهن جمهوری اسلامیایران
• هواپیمایی جمهوری اسلامیایران
• سازمان بنادر و كشتیرانی
عهدهدار مدیریت حملونقل كشور شد.
توسعه راههای زمینی و هوایی در باربری و اتوبار
وظیفه معاونت حملونقل جادهای كشور به سازمان حملونقل و پایانههای كشور محول گردید.
پیش از آغاز قرن اخیر، بیشتر جادهها و راههای كشور بهصورت خاكی بودند؛ اما بهتدریج طی قرن اخیر، جادههای آسفالت و بزرگراهها احداث شدند و وسایل حملونقل نیز توسعه و گسترش یافتند، بهطوریکه امروزه تقریباً تمام راههای ارتباطی بین شهرهای مختلف كشور آسفالت هستند. خطوط راهآهن نیز با گذشت زمان و گسترش تسهیلات حملونقل از رشد قابلتوجهی برخوردار بوده است. این امر موجب سهولت در حمل محمولههای سنگین بین مناطق مختلف شده است. خطوط هوایی مانند سایر زیر بخشها، در قرن حاضر به سیستم حملونقل كشور پیوسته و موجب كاهش زمان سفر و مسافرت راحت برای مسافران و حمل کالا و بار در كشور شده است.
اطلس بار از شرکتهای باربری و اتوبار بسیار متخصص و قدیمی میباشد.
این شرکت ضمن رعایت تمامی اصول و استاندارهای روز جهانی سعی نموده است تا در راستای:
• توسعه و جابجایی
• پیشبرد اهداف
• و کلیه موارد مرتبط با این حیطه
گامی مؤثر را در راستای پیشرفت این حرفه و برطرف نمودن نیازهای همشهریان و هموطنان خود داشته باشد.
• استفاده از تجهیزات پیشرفته در بسته بندی اثاثیه
• استفاده از ماشینآلات مناسب
• تیمی مجرب و متخصص در راستای برآورده ساختن نیازها و اهداف اصلی درزمینهٔ باربری و اتوبار
توسط اتوبار اطلس بار پاسارگاد استفاده نموده است.